In groepen heb je stille Willy’s en luidruchtige types. En die laten samenwerken is best een kunst. Of het nu om een klas of een (werk)team gaat, verschillende types kunnen ervoor zorgen dat samenwerking niet zo vlot verloopt, omdat de één de ander overschreeuwt.
Zo woonde ik een tijdje de vergaderingen bij van een team, waarin een senior medewerker continue de anderen overklaste, en de junior bijna niet aan het woord kwam. Pas toen we een keer werkten met post-its en naast elkaar gingen staan, werd de inbreng van de teamleden evenwichtig en zag je het begrip voor elkaars standpunten groeien.
Een aantal van de werkvormen die ik in dat overleg met hen gebruikte, zijn eenvoudig toe te passen in de klas of in je team om de samenwerking tussen deze oh zo verschillende types te geleiden:
individuele werkvorm vóór collectief proces
– Kies voor een stukje rust, door bijvoorbeeld bij besluitvorming (werk) of een meningenopdracht (klas) elke deelnemer eerst zijn eigen mening op papier/post-it te laten schrijven (IN STILTE), voordat de uitwisseling begint.
ga naast elkaar staan en licht individueel toe
– Ga dan liefst staan (!) en gebruik per groepje een bord/flipover (of desnoods tafel) om mee te werken. Laat in de groepjes eerst iedereen zijn briefje opplakken en daarna zijn mening toelichten, voordat je de discussie start. Regel daarbij: maximaal één persoon tegelijk aan het woord.
– De volgorde waarin deelnemers hun mening geven kan je in plaats van ‘met de klok mee’ of ‘tegen de klok in’ ook doen door deelnemers zelf te laten kiezen wie ze het woord willen geven na hen.
groepeer de uitkomsten gezamenlijk
– Laat na het toelichten de groep de briefjes/meningen groeperen om te laten zien waar overeenkomsten en verschillen zitten. Het voordeel van briefjes is dat je meningen of ideeën niet kan wegstoppen, omdat ze zichtbaar zijn.
Wordt er slecht geluisterd of krijgen mensen niet de ruimte?
– Als er slecht geluisterd wordt, pas dan de ‘Indian talking stick’ methode toe, waarbij degene die de stok vasthoudt als enige spreekt en de stok pas doorgeeft als hij zich begrepen voelt.
Regels hierbij zijn: (verkregen via deze link)
- Diegene die de Talking Stick vasthoudt, is de enige die spreekt. Hij mag de stick vasthouden zolang hij wil.
- Diegene die geen Talking Stick vasthoudt, zwijgt en luistert aandachtig en met empathie. Hij mag wel een vraag stellen om te kijken of hij het wel goed begrijpt.
- Zodra de spreker zijn mening, stelling heeft uitgesproken, kiest hij iemand uit de groep die zijn mening in zijn eigen woorden herhaalt tot tevredenheid van de voorgaande spreker. Enkel op deze manier kan de spreker zich ‘begrepen’ voelen.
- Zodra de spreker zich begrepen voelt, geeft hij de stok door.
- De volgende spreker mag niet in herhaling vallen. De vorige stelling, mening mag dus niet herhaald worden.
Ervaring
Mijn ervaring is dat deze werkvormen een stuk ruimte geven voor de stille Willy’s en rust geven aan de overheersende deelnemers, en dat iedereen op deze manier beter tot zijn recht komt.
Heb jij ervaring opgedaan met de werkvormen, geef dan hieronder je mening weer in een reactie!
Over de auteur:
Loes Visscher is creatief trainer en facilitator bij Nuvoli. Met trainingen en interactieve workshops boort zij het aangeboren, maar vaak verwaarloosde talent tot creatief denken aan bij individuen en groepen. Met speciale liefde en aandacht voor het onderwijs, om door en met docenten creativiteit terug te brengen in het onderwijs en het natuurlijke creatieve talent van kinderen en jongvolwassenen te stimuleren.
Meer weten? Bel dan 06-29895989 of mail met Loes @ nuvoli.nl